Genel Yaşam

Otonom Araçlar Kaza Yaptığında Kim Suçlu Olacak?

Tarafından yazılmıştır Halil Durmuş

Otonom yani sürücüsüz araçlar yakın sayılabilecek bir zamanda hayatımıza girecek ve trafik sıkışıklığını azaltıp trafik kazalarının azalmasını sağlayacaktır. Peki böyle bir aracın karıştığı yaralanma veya ölümle sonuçlanan bir trafik kazası halinde ne olacak? Hukuksal açıdan kimi sorumlu tutacağız? Yani Otonom Araçlar Kaza Yaptığında Kim Suçlu Olacak?

Akıllı arabalar kendi kendilerine yol katedip bir noktadan diğerine gidebiliyor. Sürücüye ihtiyaç duymayan bu araçlar belirli yazılımlarla çalışıyor. Günümüzde denemeleri sıklaştığı için ve bazı yerlerde kullanılabilir durumda olduğu için akıllı otomobillerle gelecekte daha sık karşılaşacağız gibi duruyor.

Akıllı arabalar kaza yaparsa kim suçlanacak?

Akıllı arabalar çok gelişmiş sensörler, navigasyonlar ve yol kontrol metodlarına sahip olsalar da; kaza yapma ihtimalleri bulunuyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde sürücüsüz bir Uber aracı bir yayanın ölümüne yol açtı. İnsanların akıllı arabalar hakkındaki soru işaretleri de çoğalmaya başladı. Eğer aracı bir insan kullanıyor olsaydı; suçluyu bulmak çok daha kolay olacaktı.

Uber bu olaydan sonra sürücüsüz araç testlerini askıya aldı. Uzmanlar böyle durumlarda sensörlerin verilerinin değiştirilemeyecek bir yazılımla kaydedilmesinin önemli olduğunu düşünüyor. Akıllı arabalar herhangi bir kazaya karışırsa suçlunun belirlenmesi için farklı durumlar var:

Aracın kullanımı tamamen otomatik değilse, yani insan dokunuşlarına ihtiyaç duyabiliyorsa; bu gibi bir durumda şoförün karar verebileceği noktalarda nasıl davrandığına bakılıyor. Araç sürücünün kontrolünden çıkmışken kaza gerçekleşirse ve sürücünün yapabileceği bir şey bulunmuyorsa; suçlunun sürücü olmadığı kabul ediliyor.

Eğer araba tamamen insansız bir şekilde çalışıyorsa ve bir kaza geçirdiyse; olay trafik polislerinden çıkıp bilişime kaymaya başlıyor. Bundan sonra aracın üretici firmasına, servisine ve sahibine soruşturma başlatılıyor. Eğer arabanın sahibi aracın tüm yükümlülüklerini yerine getirdiyse, gözler üreticiye ve servise dönüyor. Aracın üretiminde ya da bakımlarında bazı sorunlar meydana gelmiş olabiliyor.

Bazen ise bu akıllı araçlara uygun yollar olmayabiliyor. Şeritlere ve uyduya göre yönünü bulan bu araçlarda yanlış çekilmiş şeritler ya da şeritlerin bulunmadığı yollarda kaza yapılırsa suçlu kim olacak? Bu durum hala kafa karıştırıyor. Bu sebeple de akıllı araçlar şimdilik komple güvenli görülmüyor. Çünkü trafikte her şey stabil bir durumda gelişmiyor. Bazen önlerine çıkabilen bir insan ya da sokak hayvanı kazaya sebebiyet verebiliyor. Böyle bir durumda suçluyu aramak yetersiz kalabiliyor. Bu yüzden akıllı arabaların biraz daha zamanı olduğu düşünülüyor.

Volvo Ceo’su Hakan Samuelsson

Eylül ayında Volvo Ceo’su Hakan Samuelsson, otonom Volvo otomobillerin karışacağı tüm kazalarda tam sorumluluğu kabul ettiklerini beyan etti. Volvo Güvenlik ve Sürüş Destek Teknolojileri kıdemli teknik başkanı Erik Coelingh de “ donanımsal veya  yazılımsal herhangi bir hata yaparsak bunun sorumluluğunu müşterilere yansıtmak mantıklı olmaz. Müşterilerimize söylediğimiz, sorumluluğu biz üstleniyoruz sizin için önemli başka konulara vakit ayırabilirsiniz” dedi.

İleride bir akıllı otomobil alıyorsanız güncellemelerini, servise götürme zamanlarını ve benzeri şeyleri iyi takip etmelisiniz. Yoksa sizin yapmadığınız bir kaza yüzünden suçlu bulunabilirsiniz.

Kaynakça: Driving, Sternspeakers, Azcentral

Yazar hakkında

Halil Durmuş

1996 yılının Mart ayında Trabzon’da dünyaya geldim. Atatürk Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği mezunuyum. Web sitemde ilgimi çeken konuları araştırarak yazılar paylaşıyorum.

Yorum Yap