Bugün Ne Oldu? Genel

20 Şubat 1944: Ağır Su Savaşı

Ağır Su Savaşı
Tarafından yazılmıştır Halil Durmuş

1942 yılının Mart ayında, Norveçli bir mukavemetçi olan Einer Skinnarland; küçük, bir sahil gemisiyle İskoçya’ya gelerek, Almanlar’ın Oslo’nun 160 kilometre batısındaki Vemork’ta bir “ağır su” fabrikasını hizmete açtıktakları haberini getirmişti. Bu, Müttefikler için korkunç bir haberdi, çünkü ağır su, atom bombası yapabilmek için mutlaka şart olan bir maddeydi.

Almanlar’ın Oslo'nun 160 kilometre batısındaki Vemork’ta  bir “ağır su” fabrikasını hizmete açtılar.

Skinnarland, sekiz gün sonra paraşütle Norveç’e indirildi. Görevi, Vermok’taki fabrikayı havaya uçurmak için çalışmaktı. Ama fabrikanın çok iyi korunduğunu gören Norveçli, böylece bir hareketin hemen imkânsiz olduğunu anladı.

İngilizler 1942 yılı Kasım ayında, 36 asker ve subayı fabrika civarına paraşütle indirdiler; ama uçaklar düşürüldü, ele geçen askerler ve subaylar da kurşuna dizildi. Bu başarısızlıktan sonra 28 Şubat 1943’te yeni bir denemeye girişen Norveçli mukavemetçiler tesisleri bozmayı başardı.

Ne yazık ki, beş ay geçmeden Almanlar fabrikayı yine tamir etmişti. 16 Kasım 1943’te, 158 Amerikan bombardıman uçağı fabrikayı bombalar altında ezdi fakat yine de başarı kazanamadı; çünkü “ağır su” tam yedi kat beton altında imâl ediliyordu…

Bunun üzerine İngiltere geminin batırılmasını emreden bir kararı Norveç askerlerine ulaşır ancak Norveç tarafı sivillerden dolayı bu emre direnir. İngilizler daha ısrarcıdır ve Norveç sonunda bu emri kabul edip uygulamaya razı olur. SF Hydro isimli feribot içindeki Alman askerleri, Norveç vatandaşları ve ağır su tanklarıyla batırılır.

Olayda 7’si gemi mürettebatı ve 3 yolcu ile birlikte Alman askerleri ölür ancak Norveç , bu operasyonun başarıya ulaşmasıyla İkinci Dünya Savaşı’nın bir anlamda seyrini değiştirir.

Eğer 20 Şubat 1944’te Norveçli bir mukavemetçiler grubu Tinnsjoe gölünde yol alan bir feribotu havaya uçurmasaydı, Almanlar gerçekten başarı kazanacaktı. Çünkü Almanlar’ın elde ettiği ağır suyun tamamı bu gemiyle Almanya’ya götürülüyordu. Nazi Almanyası böylece savaşı kazanmak için son şansını da kavbetmişti.

Ağır Su Nedir ?

Ağır su veya döteryum oksit, D2O şeklinde simgelenen bir kimyasal moleküldür. 1932 yılında Hugh Taylor tarafından keşfedilmiştir. Bu madde II.Dünya Savaşı yıllarında çok az bulunmaktaydı. Maddenin önemi ise atom bombasının yapımında kullanılabilir olmasıydı.

Adolf Hitler

Hitler yönetimindeki güçlü Almanya, Norveç’in karlı ve sarp dağlarında bir tesis kurdu. Bu tesiste ağır su maddesi üzerine başarılı çalışmalar yaptılar. Almanya burada ağır su üretmeye başladığında, en önemli düşmanı İngiltere idi. Eğer Almanlar ağır suyu kullanarak bir atom bombası üretmeyi başarırlarsa, başta İngiltere olmak üzere bütün dünya tehdit altında kalacaktı.

Bu da aynı gün oldu:
  • 1962 : Amerikalı John Glenn’in ilk uzay seyahati.

Kaynakça: Listelist

Jacques Gabalda ve Rene Beaulieu, “Ağır Su Savaşı”, Geçmişteki Önemli Olaylar (İstanbul: Baskan Yayınları, 1981), 1: 30.

Yazar hakkında

Halil Durmuş

1996 yılının Mart ayında Trabzon’da dünyaya geldim. Atatürk Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği mezunuyum. Web sitemde ilgimi çeken konuları araştırarak yazılar paylaşıyorum.

Yorum Yap