Genel Genel Kültür

Dolar İşareti Nereden Geliyor?

Tarafından yazılmıştır Halil Durmuş

Dolara ait ilk orijinal kaydına 1770’li yıllarda İngiliz-Amerikan tüccarların İspanyol-Amerikan tüccarlarla yaptığı iş anlaşmalarında rastlanmıştır.

1800’lü yıllara kadar sembol genel bir kabul görmedi. O yılların ardından dünya genelinde bilinir hale geldi. Yine bu yıllarda ilk resmi ABD doları basıldı.

Dolar İşareti İlk Nerede Kullanıldı?

Dolar işareti ilk kez, 1790’lerde Archibald Binny tarafından yapılan bir Philadelphia matbaasında basılmıştı. Atlas Shrugged isimli 1957’de kaleme aldığı romanında dolar işaretinin ne anlama geldiği sorulduğunda Ayn Rand; “Başarı için, yetenek için, insan yaratıcı gücü için… tam olarak bu nedenlerden dolayı meşrutiyet markası olarak kullanılır.” cevabını veriyor.

Eski ABD başkanı George Washington tarafından 1792 yılında imzalanan bu bağ, Amerikan finansal belgesindeki dolar işaretinin ilk kullanımını içeriyor.

Dolar İşaretinin Nereden Geldiğine Dair Söylentiler?

İngiliz Sterlin işareti, imparatorluğun temel ağırlık birimi olan Romalılar tarafından ilk kez “libra pondo”nun kısaltması olarak kullanıldığında, 1.200 yıl öncesine dayanan bir geçmişi vardır. Şuan ise İngiltere, İskoçya, Galler, Zimbabve, Cebelitarık gibi pek çok ülkede para birimi olarak kullanılmaktadır. Terazi Latince ölçekler demektir. Terazi pondo kelimenin tam anlamıyla “ağırlık olarak pound” olarak tercüme edebiliriz.

İngiltere’de Angalosaksonları’nda Sterlin, gümüşe eş değer bir hale geldi. Ancak o zamanlarda simgesi “L” harfiydi. Çubuk daha sonra ortaya çıktı, bunun bir kısaltma olduğunu ve Londra Merkez Bankası Müzesi’ndeki bir kontrol, pound işaretinin 1661’de bugünkü halini aldığını, evrensel olarak kabul görmesi biraz daha uzun sürdüğünü göstermektedir.

Bütün bunlara karşın, doların biraz daha kısa bir geçmişi olduğunu buluyoruz. Bohemya Krallığı, Almanya’da bir şehir olan Joachimsthal’deki bir madenden gümüş kullanarak, Almanca’dan Joachim vadisi olarak İngilizceye çeviren madeni paralar çıkarmaya başladı.

1776 yılına kadar ABD, Amerika Birleşik Devletleri Kolonileri olarak biliniyordu ve dolar işaretinin Amerika Birleşik Devletleri doğmadan önce kullanıldığına dair söylentiler var.

Bu ifadelere karşın, ne yazık ki dolar işaretinin nereden geldiğine dair kesin bir kanıt bulunmuyor.

Görünüşe göre hiç kimse dolar işaretini tasarlamak için oturup kara kara düşünmemiştir. En ezoterik kökenli öykülerden biri, onu Hristiyan çarmıhta bir yılan bulunan Bohemyalı Thaler’a bağlar. Isırılmış insanları tedavi etmek için Musa’nın kutup direğine bronz bir yılan sarması hikayesinin imasında bulunur. Dolar simgesinin de buradan türediği diğer söylentiler arasında yer almaktadır.

Yine bir başka söylentiye göre, Eski Yunanlıların Cebelitarık Boğazı girişini çevreleyen ve harfleri tanımlamak için çağrıştırdığı Herkül Sütunları üzerinde durmaktadır. Sütunlar İspanya’nın ulusal armasıyla öne çıkarken 18. ve 19. yüzyıllar boyunca, İspanyol pezosu olarak bilinen dolar ortaya çıktı. Sütunlar, etraflarında S şeklinde kıvrılmış pankartlar, dolar işaretiyle oldukça benzerlik gösterdi.

Sanatçı Andy Warhol; “Amerikan parası çok iyi tasarlanmış, gerçekten, diğer türden paralardan daha çok hoşlandım.”

Aslında en yaygın kabul gören teori; sömürgelerde, İspanyol Amerikalılar ve İngiliz Amerikalılar arasındaki ticaret canlıydı. Peso ya da Peso de ocho Reales, 1857’ye kadar ABD’de yasal ihale edilmiştir. Tarihçiler, “P” harfi üzerinde “S” harfi bulunduğunu bildiriyorlar. Yavaş yavaş, “P”, “S” ile birleşti ve eğrisini kaybetti. “S” ise ortasında çizgi ile kaldı.

Kaynakça: Gettyimages, BBC, Topbreakingnews

Yazar hakkında

Halil Durmuş

1996 yılının Mart ayında Trabzon’da dünyaya geldim. Atatürk Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği mezunuyum. Web sitemde ilgimi çeken konuları araştırarak yazılar paylaşıyorum.

Yorum Yap