Dünyanın En Derin Noktası: Mariana Çukuru

Dünya’mızın ve okyanusun en derin noktası, batı Pasifik Okyanusu’nda bulunmaktadır ve “Mariana Çukuru” olarak bilinmektedir.

Mariana Çukuru’nun Keşfi

23 Ocak 1960’ta, İsviçreli bilim insanı Jacques Piccard ile Amerika Birleşik Devletleri Donanması’ndan Teğmen Donald Walsh, Trieste Batiskapı içinde Mariana Çukuru’na inebilmeyi başaran ilk insanlar olmuşlardır.

Jacques Piccard ve Donald Walsh 1960 yılında mariana çukuruna dalış yapmıştır.

İlk anda 11.521 metre bir derinliğe inildiği hesaplanmış, ancak 1995 yılında yapılan ölçümlerde doğru derinliğin 10.916 metre olduğu anlaşılmıştır. Derin noktaya iniş yaklaşık 3 saat 15 dakika sürmüş, burada 20 dakikalık bir sürenin ardından tekrar yüzeye çıkılmasıyla toplamda 5 saatlik bir sürede dalış ve yüzeye çıkış tamamlanmıştır.

Çukurunun Rekor Derinliği

Mariana Çukuru (Challenger Çukuru), Dünya üzerinde bilinen en derin noktadır. Büyük (Pasifik) Okyanus’ta , Guam Adası’nın güney batısında, Japonya ve Endonezya arasında, iki ülkeye de aşağı yukarı eşit uzaklıkta yer alır. Yapılan son ölçümlere göre en derin noktası yaklaşık 10.994 metredir. Uzunluğu 2.542 kilometre, genişliği ise 69 kilometredir.

Mariana Çukurunun Oluşumu

Suyun içine atılan 1 kiloluk metalin dibe ulaşması 1 saat sürmektedir. Üstelik Mariana Çukuru’nun dibindeki basınç yeryüzündeki basıncın neredeyse 1000 katıdır.Bu denli derin bir çukurun nasıl oluştuğu araştırıldığında sebebin levha hareketlerinden kaynaklandığı anlaşılmıştır.

Mariana çukuru iki levhanın çarpışması sonucu oluştuğunu biliyor. — **Çukur oluşumu**

Okyanusal nitelikte iki plakanın çarpıştığında yoğunluğu diğerinden fazla olan levha diğerinin altına girer. Sınırda derin çukurlar oluşabilir. Mariana çukuru da, Pasifik Plaka ile Mariana Plakası’nın çarpışması sonucu oluşmuş bir çukurdur ve iki plaka sınırındadır.

Çukurda yaşayan canlılar var mı?

Yapılan dalışlarda birçok canlı türü keşfedilmiştir. Bu canlılar yüksek basınca dayanıklı bir vücut yapısına sahiptirler. Hatta denizin 5-6 metre derinliğinde görülen bakteri miktarının, basıncın 1000 kat daha fazla olduğu derinliklerde 10 katına çıktığı görülmüştür. Elbette kilometrelerce derinlikte suyun sıcaklığının çok düşük olması beklenir. Ancak Mariana Çukuru’nun tabanında oluşan volkanik püskürmeler suyu ısıtarak canlıların yaşamasına olanak verecek bir dereceye getirmektedir. Ayrıca burada yaşayan canlıların yaşları yüzlerce yılı bulmaktadır.

Mariana Çukuru (Challenger Çukuru yelpaze yüzgeçli deniz şeytanı — **Yelpaze Yüzgeçli Deniz Şeytanı**

Mariana çukurun da içinde yaşayan balta balığı — **Balta Balığı**

Mariana çukurun da içinde yaşayan Köpek balığı — **Goblin Köpek Balığı**

Mariana çukurun da içinde yaşayan dragon balığı — **Dragon Balığı**

Ünlü Yönetmen Dalış Yaptı

Başarı ile gerçekleşen ilk dalıştan sonra uzun bir süre Mariana Çukuru’na inmeyi düşünen kimse olmamıştır. Ta ki 25 Mart 2012’de, yönetmen James Cameron ‘Dikey Torpil’ (Deepsea Challenger) adlı özel denizaltısıyla Mariana Çukuru’na tek başına inmeyi başardı. 156 dakikada dünyanın tabanına inen, üç saat incelemelerde bulunan Cameron, beklenenden daha kısa sürede, 70 dakikada yüzeye çıktı.

James Cameron denizaltına biyior. Mariano çukuruna dalış yapılırken Deepsea Challenger içine giriyor. — **James Cameron**

Burada çektiği görüntüler ve topladığı numunelerle iki yeni canlı türünün tespit edilmesini sağlamıştı. Cameron tarafından bizzat tasarlanıp Avustralyalı mühendislerce inşa edilen denizaltı, Mariana Çukuru’nda bulunan metrekare başına 7 bin 250 tonun üzerindeki basınca dayanıklıdır.